D.Emel KALINKILIÇ
Uzm. Psikolog

Psikoterapi nedir? Psikoterapi, psikolojik ve psikososyal sorunların çözümünde kullanılan bir sağaltım yöntemidir. Bireyin sorunlarında azalma, davranışlarında değişme ve genel bir gelişme sağlamak amaçlanır. Bireysel olarak ya da grup halinde uygulanır. 45-60 dakikalık seanslar halinde, karşılıklı konuşma şeklinde yapılır. Başa çıkma becerisini kazanan bireyler, hem mevcut sorunlarını çözmüş hem de daha sonraki dönemlerde karşılaşabileceği sorunlar için çözüm becerisi edinmiş olur.

Bu üç meslek çoğunlukla birbiri ile karıştırılmaktadır. Üçünün de ortak noktası insan olmakla birlikte, soruna yaklaşım ve çözüm metotları farklıdır. Psikolog, üniversitelerin fen-edebiyat fakültelerinin psikoloji bölümlerinden mezun olmuş kişidir. İnsanın doğumdan ölüme kadar tüm yaşam süreçleri ve bu süreçlerde karşılaşılan tüm psikolojik ve psikososyal problemlerle ilgilenir. Klinik, gelişim, sosyal, adli, deneysel gibi alt alanların birinde uzmanlaşır. Yaklaşım metodu, psikoterapidir. Psikologlar ilaç yazmazlar, ilaç tedavisi yapmazlar. Başvuracak kişinin sorunu psikiyatrik hastalık veya normal dışı davranışlar ise, psikolog ile işi yoktur, psikiyatriste başvurmalıdır. Psikiyatrist, üniversitelerin tıp fakültesinden mezun olmuş kişilerdir. Psikiyatrik hastalıklar, anormal davranışlar ve bunların tedavisi ile ilgilenir. Yaklaşım metodu, farmakoterapi yani ilaç tedavsisidir. Eğitimine ek olarak psikoterapi eğitimi de almış bir psikiyatrist, psikoterapi de uygulayabilir. Başvuracak kişinin sorunu her normal insanın başına gelebilecek yaşam problemleri ise veya insanın gelişim dönemlerinde karşılaşılacak psikolojik gelişim problemleri ise, psikiyatrist ile işi yoktur, psikologa başvurmalıdır. Psikolojik danışman ise, üniversitelerin eğitim fakültelerine bağlı rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümlerinden mezun olmuş kişidir. Eskiden psikolojinin bir alt alanı olan, sonradan bağımsız bir bölüm haline gelen bu bölüm daha çok okul ve eğitim odaklı çalışmaları yürütür. Psikolojik danışmanlar da ilaç yazmazlar, ilaç tedavisi yapmazlar. Eğitimlerine ek olarak psikoterapi eğitimi de almış iseler, psikoterapi de uygulayabilirler.

Psikolojik problemlerde ilaç tedavisini sadece psikiyatristler uygulayabilir. İlaca ihtiyaç duyulan durumlarda psikiyatriste yönlendirmek gerekir.

Seans için ideal süre 45 ile 60 dakikadır. Ben genellikle 60 dakikalık seanslar yapıyorum.

İlk görüşmeyi yapmadan, sorunu anlamadan bir süre vermek mümkün değildir. Seansların sıklığı da sayısı da durumun niteliğine ve aciliyetine göre değişmektedir.

Psikolog seçerken dikkate almanız gereken birkaç faktör var. Bunlardan ilki, bu konuda eğitim almış, işinin ehli, konusuna hakim bir uzmana ulaşmak. Bunun için, öncelikle gideceğiniz kişinin eğitimine, diplomalarına bakın. Gerekirse soru sormaktan çekinmeyin. Özellikle de çalışma alanlarına, hangi konuda yardım almak istiyorsanız, o konuda çalışıp çalışmadığına dikkat edin. Hakkında yazılmış yorumları internetten okuyun. Geçerli bir eğitimi, diploması olmayan sözde uzmanlardan, sözde koçlardan uzak durun. Bir diğer önemli faktör, terapistiniz ile kuracağınız ilişki ve iletişimdir. Yanında kendinizi rahat hissedeceğiniz, rahat iletişim kurabileceğiniz, kendinizi açabileceğiniz birini seçmelisiniz. Nasıl bir terapist ile daha rahat olacağınızı düşünün; terapistiniz genç mi / olgun mu, erkek mi / kadın mı olmalı gibi. Terapistinizi benimsemeniz ve sevmeniz önemlidir. Bir diğer önemli konu ise elbetteki maddiyat olacaktır. Eğer maddi olarak imkanınız sınırlı ise devlet hastanelerinin psikiyatri servislerine başvurabilirsiniz. Sizi muayene edecek psikiyatriste psikolog ile görüşmek istediğinizi belirtmeniz yeterli olacaktır. Hastanedeki yoğunluk, görüşme sürenin kısıtlı olması ve terapi alacağınız odanın rahatlığı gibi konularda sıkıntı yaşayabilirsiniz. Bu koşulların daha iyi olduğu bir danışma hizmeti almak istiyorsanız ve yeterli maddi imkana da sahipseniz özel danışma merkezlerini tercih edebilirsiniz.

Randevunuzu telefonla alabilirsiniz. İletişim bölümünde yer alan numarayı aradığınızda görüşeceğiniz kişi merkezimizin sekreteri olacaktır. Sekretere başvuru nedeninizi ya da sorununuzu açıklamak zorunda değilsiniz. Sadece görüşmek istediğiniz uzmanın adını vermeniz ve randevu istediğinizi belirtmeniz yeterli olacaktır. Uygun günlerinizi belirterek randevunuzu alır, iletişim için de telefon numaranızı bırakırsınız. Size verilen randevu saati konusunda titizlik göstermeniz, tam saatinde orda olmanız çok önemlidir. Arzu ederseniz biraz erken gidip bekleme odasında çay/kahve içerek de bekleyebilirsiniz. Randevunuzu iptal etmeniz gerekirse 1 gün önceden merkezimizi aramanız, iptali son güne bırakmamanız çok önemlidir.

İlk görüşme, sizinle ile karşılıklı olarak, birlikte çalışıp çalışamayacağınızın kararını alacağımız ve terapi için yol haritasını belirleyeceğimiz görüşmedir. Daha çok sizin konuştuğunuz bu ilk görüşmede, gelme nedenleriniz, sorunlar, amaçlar, beklentiler, hedefler gibi konular çerçevesinde hareket edilir ve bir çalışma planı çıkartılır.

İlk görüşmede belirlenen plan doğrultusunda, adım adım ilerlenir. Sorunlarınız ayrıntılı bir şekilde ele alınır, konuşulur, incelenir. Terapi, mantıklı, somut ve anlaşılır amaç ve yöntemleri içerir. Sorunlar bu yöntemlerle ele alınır ve gerekli değişimler sağlanır. Psikoterapi, tavsiyelerin verildiği bir yer değildir. Tavsiye, terapinin amacından çok uzaktır. Psikoterapi, bir sorunun basitçe çözülmesini ve günü kurtarmayı amaçlamaz, size hayat boyu bu ve buna benzer durumlarda kullanabileceğiniz yeterlilikler ve beceriler kazandırmayı amaçlar. Ancak terapide her seansın olumlu geçmesini, her seansta kendinizi çok iyi hissetmeyi beklemeyin. Zaman zaman zor konulara değinmek, kaçındığınız bazı durumlarla yüzleşmek gibi size kendinizi olumsuz hissettirecek durumlar da olabilir. Bu da son derece doğal ve geçici bir durumdur. Bununla beraber kendinizi harika hissettiğiniz zamanlarınız da olacaktır. Terapiden maksimum fayda sağlayabilmeniz için terapideyken kendinizi rahat hissetmeniz gerekir. Açık, net ve dürüst olmanız önemlidir. Olumlu ya olumsuz herhangi bir duygunuzu rahatlıkla ifade edebilmelisiniz. Bazı bilgileri, duyguları ya da düşünceleri saklamak, terapistinizi yanlış yönlendirebilir. Bu da alacağınız faydayı azaltır. Unutmayın, terapist sizi yargılamayacak ve sizi objektif olarak dinleyecek kişidir.